Máy nén thường được sản xuất và cung cấp nguyên cụm từ nhà sản xuất. Thông thường, chúng ta sẽ tiến hành tháo rời máy nén piston trong trường hợp cần bảo dưỡng hoặc sửa chữa thiết bị và quy trình này cần được thực hiện tuần tự và bao gồm đầy đủ các bước sau:
Tháo đường nước làm mát máy nén
Các hệ thống lạnh công nghiệp thường được làm mát bằng nước, vậy nên các máy nén luôn được nối một đường ống dẫn để cung cấp nước. Đây là một phần kết nối máy nén với hệ thống chung nên trước khi tháo máy cần xử lý hệ các đường ống để tách biệt máy.
Đóng van chặn hoặc đảm bảo rằng máy bơm không hoạt động khi bắt đầu tiến hành tháo đường ống. Phải đảm bảo đường nước làm mát được đóng cô lập với máy nén trong bất cừ trường hợp nào.
Khi dừng máy, nước trong các áo nước và đường ống vẫn còn nên khi rút đường ống cần chú ý tránh chảy tràn.
Có hai dạng vật liệu thường được sử dụng làm đường ống làm mát là ống kim loại và ống nhựa mềm. Thông thường các máy nén sử dụng ống nhựa nhiều hơn nên quá trình tháo ống chỉ cần vặn lỏng đai ốc giữ ống là tiến hành được công việc khá dễ dàng. Tuy nhiên, với các máy nén dùng cho tàu thủy, hệ thống đường ống thường làm bằng sắt và kết nối với nhau bằng mặt bích, nên sẽ cần tháo mặt bích ra trước.
Tháo cơ cầu truyền động máy nén
Khi tháo rời máy nén piston có thể tháo cơ cấu truyền động trước hoặc đồng thời với việc thá dầu. Trường hợp sử dụng hệ thống amoniac cơ cấu truyền được tháo độc lập với dầu và gas để hạn chế mùi khó chịu cho người thực hiện
- Tiến hành tháo lần lượt từng sợi dây curoa.
- Tắt tất cả các công tắc điện trước khi tháo dầu
- Tháo, xả nước trong áo nước
- Mở dây belt (khớp tháo mặt bích/ puly). Nới lỏng và tháo cảo puly và khớp nối. Dùng cảo để tiếp tục tháo puly.
Tháo nắp máy
Sau khi tháo các bộ phận bên ngoài, tiến hành mở nắp máy để tiếp tục tháo rời máy nén piston các bộ phận chính bên trong.
Phần nắp máy có kích thước khá cồng kềnh và trọng lượng lớn, lại có số lượng nhiều, cầu tạo tương tự, số lượng bulông nhiều thế nhưng được lắp đặt tại các vị trí khác nhau, không thể lẫn lộn nên trước tiên bạn nên đánh số để xác định vị trí nhanh chóng hơn.
Do đặc điểm thiết kế, nắp máy thường nằm nghiêng, đồng thời chịu tác dụng lực đẩy lò xo giảm sung nên người thực hiện tháo máy cần đảm bảo nắm vững cách tháo giảm nguy cơ mất an toàn. Cần sử dụng bulông hãm (có thể là đồ nghề bên ngoài, không nhất thiết phải dùng bulông của máy) để giữ an toàn trong quá trình tiến hành tháo nắp máy nén.
Máy nén có hai loại chính là có áo nước và không có áo nước. Cách thực hiện tương tự nhau. Trong các hệ thống máy có nhiều nắp, các nắp có thể có hình dạng kích thước tương tự nhưng thiết kế đường nước khác nhau nên không được lắp sai vị trí.
- Với các máy nén lớn (VD: Mycom moden WB) : Thay hai bulông đối xứng bằng hai bulông dài rồi tháo lỏng các bulông khác. Tháo lỏng từ từ hai bu lông dài để lò xo giảm xung dãn hết rồi lúc đó mới tháo nắp ra.
- Nếu sau khi nới lỏng hết hai bulông, phần đệm dính chặt thân và nắp máy không tự động bung ra thì dùng vồ gõ vào bên nắp máy hoặc cũng có thể dùng đục dẹp hoặc tuốc nơ vít cậy ra. Thao tác nhẹ nhàng để không làm hỏng miếng đệm
Tháo lò xo giảm xung
Lò xo giảm xung nằ ép giữa mặt sau nắp máy và cụm van xả được định vị bằng ổ đỡ của vòng cách. Có thể tháo tác đơn giản bằng tay để tháo lò xo. Trong khi tháo thì than bám ở cụm van xả có thể sẽ theo ra, tránh để lượng than này rơi vào trong xy lanh.
Tháo cụm van xả
Cụm van xả chỉ được giữ bằng cái dẫn vòng cách (cage guide), chỉ cần nhấc bộ phận đó lên là có thể tháo van ra được. Chú ý không để than bám vào van rơi vào trong xylanh trong quá trình tháo cụm van xả.
Với các chi tiết còn tốt không nên tháo rời từng bộ phận trong cụm van xả. Nếu trong trường hợp cần tháo thì tiến hành đầy đủ các bước như sau:
- Tháo những phần không có bulông và các chi tiết của đai ốc hãm, dùng ê tô để tháo bằng cách dùng búa và một miếng gỗ lót, tránh làm trầy mặt ổ tựa.
- Kéo bulông ra
- Sau khi kéo bu lông thì ổ tựa van xả, van xả và lò xo van xả sẽ rời ra
Ở máy nén một cấp và máy hai cấp sử dụng gas freon, cụm van xả không cần tháo rời từng chi tiết. Nhưng với các máy nén amoniac hai tầm nén thì thường sẽ phải tháo rời cụm van xả ở cụm tầm cao để thay thế và sửa chữa.
Tùy thuộc vào từng trường hợp, dựa trên mục đích tháo tháo rời máy nén piston, quyết định mức độ tháo rời để giảm thời gian, công sức và chi phí sửa chữa.
Xem thêm kỹ thuật tháo rời máy nén piston Phần 2
Xem thêm Kỹ thuậ tháo rời máy nén piston Phần 3
NPT Care
NPT Care là trung tâm cung cấp dịch vụ lắp đặt, sửa chữa, bảo trì, bảo dưỡng các thiết bị liên quan đến hệ thống lạnh. Chúng tôi luôn sẵn lòng đưa đến cho khách hàng dịch vụ chất lượng và hiệu quả.
Bài viết có sử dụng tài liệu tham khảo : Vận hành, sửa chữa và lắp đặt máy lạnh công nghiệp- TS. Lê Văn Khẩn